Heddiw, mae Estyn wedi cyhoeddi adroddiad sy'n archwilio heriau ymddygiad mewn colegau addysg bellach yng Nghymru.
“Fel mae’r adroddiad yn ei amlygu, mae ymddygiad mewn addysg yn her gymhleth a newidiol. Nid oes amheuaeth bod pandemig Covid-19 yn parhau i gael effaith ar les dysgwyr, ond dim ond un rhan o ddarlun cymhleth yw hwn. Mae pobl ifanc heddiw yn wynebu ystod o heriau cymdeithasol cydgysylltiedig, wedi’u gosod yng nghyd-destun argyfwng costau byw, a newidiadau technolegol sylweddol.
Mae Estyn yn tynnu sylw at waith gwych nifer o golegau i reoli a gwella ymddygiad tra hefyd yn herio’r sector i barhau i symud ymlaen. Mae colegau’n gweithio’n ddiflino i sicrhau cefnogaeth i’w dysgwyr, gydag ystod eang o rolau a modelau cymorth bugeiliol yn esblygu mewn ymateb i anghenion cynyddol. Mae cael staff arbenigol sy’n ymroddedig i ofal bugeiliol yn ganolog i ddull effeithiol o wella ymddygiad. Nid yw gofal bugeiliol yn ddewisol - mae’n rhan hanfodol o fywyd coleg. Mae gwaith staff arbenigol nid yn unig yn newid bywydau ond yn eu hachub, ac mae sicrhau trefniadau ariannu hirdymor ar gyfer y sector colegau yn hanfodol i alluogi colegau i gefnogi dysgwyr.
Mae dyfodol y gefnogaeth hon mewn perygl oherwydd diffyg cyllid hirdymor a chynaliadwy. Mae'n hanfodol bod Llywodraeth Cymru a Medr yn dod o hyd i ateb i'r her hon fel y gall colegau gadw staff arbenigol a pharhau i roi'r gefnogaeth sydd ei hangen ar ddysgwyr. Mae cyllidebau colegau yn parhau i fod dan bwysau difrifol, ac mae heddiw yn gyfle i Lywodraeth Cymru a Medr ymrwymo i fynd i'r afael â heriau cyllid tymor byr sy'n llesteirio cynllunio strategol effeithiol yn ogystal ag achosi heriau wrth gadw staff medrus. Am gyfnod rhy hir mae colegau wedi gorfod llywio cyfres o botiau cyllid tymor byr. Rhaid i'r adroddiad hwn nodi trobwynt ac ysgogi ymdrechion newydd i ddod o hyd i ateb cyllid tymor hir.”
Gwybodaeth Bellach
Estyn
Adroddiad newydd yn rhybuddio bod heriau ymddygiadol yn cynyddu mewn colegau addysg bellach yng Nghymru
1 Mai 2025
Adroddiad Estyn
Ymddygiad Dysgwyr mewn Colegau Addysg Bellach – Deall, Cefnogi a Hyrwyddo Ymddygiad Cadarnhaol
1 Mai 2025
Rachel Cable, Cyfarwyddwr Polisi a Materion Cyhoeddus
Rachel.Cable@ColegauCymru.ac.uk
